Nierówna praca silnika to objaw usterki, który przyprawia o ból głowy wielu kierowców. Niestety przyczyn tego zjawiska może być bardzo wiele. Przedstawiamy kilka wskazówek dotyczących tego, jakie elementy warto sprawdzić, kiedy silnik w naszym aucie pracuje nierówno.
Nierówna praca silnika - czy jest się czym niepokoić?
Zarówno w silnikach diesla jak i w silnikach benzynowych, może występować problem z nierówną pracą silnika. Zazwyczaj można zaobserwować ten niepokojący objaw, kiedy samochód pracuje na biegu jałowym. Niektórzy kierowcy starają się bagatelizować tę usterkę spowodowaną nieprawidłową prędkością silnika podczas pracy, tłumacząc ją przebiegiem i ogólnym zużyciem jednostki. Nie jest to jednak odpowiednie podejście, gdyż przyczyny nierównej pracy silnika mogą być różne, a niektóre z nich w krótkim czasie mogą doprowadzić do bardzo poważnej awarii, która unieruchomi pojazd na dłuższy czas.
Najczęstsze przyczyny nierównej pracy silnika
Istnieje wiele mniej lub bardziej kłopotliwych w naprawie usterek, które mogą być powodem nierównej pracy silnika. Poniżej przedstawiamy najczęściej spotykane z nich:
Zapchany filtr paliwa
To usterka, którą wielu mechaników obstawia w ciemno. Zatkany filtr paliwa sprawia, że przepływ benzyny lub oleju napędowego jest zakłócony. Silnik nie otrzymuje dawki mieszanki paliwowo-powietrznej o odpowiednim składzie i przez to zaczyna przygasać. Kierowca obserwuje wówczas spadek mocy silnika, nierówną pracę na biegu jałowym oraz okresowe gaśnięcie silnika, np. podczas zatrzymywania się na skrzyżowaniu. Zabrudzony filtr paliwa to najczęściej efekt jego niewymieniania przez dłuższy czas. Usterka może być także związana z zalaniem niskiej jakości, zanieczyszczonego paliwa. W przypadku jej wystąpienia konieczna jest wymiana filtra na nowy. W skrajnych sytuacjach trzeba będzie także przepłukać układ paliwowy w celu jego oczyszczenia.
Niesprawne przewody zapłonowe, cewki i świece
Nierówna praca silnika to objaw, który wielu mechanikom przywodzi na myśl konieczność sprawdzenia przewodów zapłonowych. Jeżeli są one już wysłużone lub uszkodzone mechanicznie (np. za sprawą elementu osprzętu silnika, ocierającego się o przewód podczas jazdy) będą występowały na nich przebicia, powodujące straty napięcia. Objawem tej usterki będzie pooszarpywanie silnika i utrata mocy, głównie przy wyprzedzaniu. Pierwsze sygnały problemu z przewodami zapłonowymi pojawiają się zwykle w wilgotne dni. Wilgoć przewodzi prąd, przez co przebicia są bardziej odczuwalne dla silnika. Przy diagnostyce przewodów nie warto zapomnieć o sprawdzeniu cewek zapłonowych. Uszkodzenie jednej cewki zapłonowej także może generować nierówną pracę silnika. Kiedy wymieniamy przewody bądź cewki, warto zastanowić się także nad tym, kiedy ostatnio sprawdzaliśmy świece zapłonowe w pojeździe. Jeżeli są one uszkodzone lub zaśniedziałe, mogą nie przewodzić napięcia w odpowiedni sposób. Efekt? Rzecz jasna, nierówna praca silnika.
Niewłaściwy przepływ spalin
Za nierówną pracę silnika odpowiadać może także układ wydechowy pojazdu. Popularnym kodem usterki, wyświetlającym się na testerze diagnostycznym podłączonym do komputera pojazdu jest ten, dotyczący układu recyrkulacji spalin. Dotyczy on pracy zaworu popularnie zwanego zaworem EGR. Zawór ten jest podatny na zapychanie się ze względu na skład spalin z silnika. Często osadza się na nim nagar, blokując właściwy przepływ spalin. Efektem jest najczęściej poszarpywanie silnika lub jego nagłe dławienie się na biegu jałowym. W niektórych modelach pojazdów możliwe jest wykonanie czyszczenia zaworu EGR, ale większość mechaników zaleca jego wymianę na nowy produkt.
Regulator ciśnienia paliwa
Przyczyną nierównej pracy silnika może być także uszkodzony regulator ciśnienia paliwa. Ten niewielki element zwykle psuje się ze względu na zużycie eksploatacyjne lub długotrwałą pracę przy zabrudzonym paliwie. Jednym z objawów jego usterki jest przygasanie pojazdu na biegu jałowym. Powoduje także okresową utratę mocy, zwykle obserwowaną podczas wyprzedzania lub dławienie silnika. Regulator ciśnienia paliwa w przypadku awarii należy wymienić na nowy.
Wytarty wałek rozrządu
Przyczyną szarpania silnika w niektórych modelach pojazdów może być wycieranie się wałków rozrządu. Do tego typu zjawiska może dojść z różnych przyczyn – z powodu silnego zużycia eksploatacyjnego, zużycia regulatora luzu zaworowego lub dźwigienki zaworowej. Diagnostyka tej usterki może być prosta lub bardzo trudna, w zależności od konkretnego silnika.
Inne przyczyny nierównej pracy silnika
Lista potencjalnych powodów nierównomiernego cyklu pracy silnika jest dość długa. Mogą znaleźć się na niej także problemy związane z niesprawną pompą paliwową czy zabrudzonym korpusem przepustnicy. Jeden z potencjalnych powodów to także źle dobrane podczas wymiany wtryskiwacze benzyny lub diesla lub nieprzeprowadzenie po ich wymianie odpowiedniej procedury adaptacji. Podobny objaw mogą dawać także zabrudzone wtryskiwacze LPG, jeżeli auto wyposażone jest w instalację gazową.
Jak dbać o silnik?
Aby ograniczyć do minimum ryzyko wystąpienia problemów z nierówną pracą silnika należy regularnie wymieniać olej w pojeździe, najlepiej co 10-15 tys. km (w zależności od konkretnej jednostki). Należy przestrzegać także interwałów wymiany filtra oleju, filtra paliwa i filtra powietrza. Wpływ na stan silnika ma także nasz styl jazdy. By zachować go w dobrej kondycji nie warto jeździć zbyt dynamicznie, zwłaszcza kiedy silnik nie osiągnął jeszcze optymalnej temperatury pracy. Złym pomysłem jest także jazda na zbyt niskich obrotach silnika – np. w celu generowania jak największych oszczędności paliwa. Dobrym rozwiązaniem jest okresowa kontrola stanu silnika w warsztacie naprawczym, np. w ramach tzw. wiosennego lub jesiennego przeglądu pojazdu.